Okolica Kłodawy Gdańskiej

Rezerwat przyrody Dolina Kłodawy 

Leśny rezerwat przyrody położony na terenie gminy Trąbki Wielkie w województwie pomorskim. Rezerwat zaczyna się ok 500 m na południowy zachód od wsi Kłodawa i biegnie wzdłuż rzeki o tej samej nazwie.  Został utworzony w 1999 roku.

Zajmuje powierzchnię 10,36 ha, natomiast jego otulina liczy 14,85 ha. Obszar chroniony to długi na 1,6 km odcinek przełomu Kłodawy przez wzgórza morenowe wraz z łęgiem jesionowo-olszowym porastającym dno doliny oraz fragmentami lasu grądowego porastającym jej zbocza. Na terenie rezerwatu znajduje się wiele pomników przyrody. Dolina rzeki wcina się w morenę denną na głębokość 20 m. Rzeka odznacza się wartkim nurtem, nachylenie stoków wynosi od 150 do 450. 

W dolnym fragmencie rzeki znajdują się starorzecza; w części zachodniej liczne źródlisk.

Ochronie podlega głównie rzadka roślinność leśna. Na terenie rezerwatu stwierdzono występowanie 216 gatunków roślin naczyniowych, w tym gatunków objętych ochroną ścisłą (kruszczyk szerokolistny, tojad dzióbaty i wawrzynek wilczełyko).

Do występujących tu gatunków górskich i podgórskich należą: tojad dzióbaty, żebrowiec górski, przetacznik górski, świerząbek orzęsiony. Inne rzadkie w regionie gatunki to: dzwonek pokrzywolistny, łuskiewnik różowy, perłówka jednokwiatowa, kokorycz pusta.

Rys historyczny

Kłodawa (niem. Kladau), malownicza wieś położona w dolinie rzeki Kłodawy, w obecnej gminie Trąbki Wielkie, jedna ze wcześnie wspomnianych w źródłach pisanych.

Po raz pierwszy czytamy o niej w dokumencie wystawionym przez Księcia Pomorskiego z lipca 1280 r.,  w którym wsie Kłodawa, Zła Wieś i Żukczyn zostały nadane cystersom przez Mściwoja II. Nadanie to zostało potwierdzone w 1290 i 1291 r. przez Przemysława Księcia Wielkopolski, późniejszego króla. Kłodawianie wiedli spokojne życie aż do roku 1626, gdy Szwedzi totalnie splądrowali i spalili wieś oszczędzając jedynie kościół.

Po rozbiorach wieś odebrana cystersom, dzierżawiona była przez szlachtę pruską. Istniał tu dwór, przebudowany kościół, dwie karczmy, których właściciele płacili po 36 florenów czynszu. Karczmarze sprzedawali łącznie 15 ton piwa i 6 kwart wódki. Dnia 27 lipca 1808 r. i 4 lutego 1811 r. wszyscy kłodawscy chłopi zostali uwłaszczeni, a w 1818 r. otwarto szkołę – później w 1844 r. rozbudowaną. W 1875 r. w Kłodawie było 660 mieszkańców, 24 parcele rolnicze i 36 chałupniczych parcele oraz młyn wodny. Wieś miała więc w tym czasie charakter usługowo-rzemieślniczy i w części rolniczy. W okresie Wolnego Miasta Gdańska młyn zastąpiono niewielką elektrownią. Dziś wieś zamieszkuje około 500 mieszkańców.